នៅក្នុងថ្ងៃចន្ទ​ ៤រោច ខែបុស្ស ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ព.ស២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី ២៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤នេះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានលើកឡើងថា មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិព្យាករណ៍ទៅលើ សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនៅឆ្នាំ២០២៣​ ដែលមានកំណើនត្រឹមតែ ៣% ទាបជាងឆ្នាំមុនទៅទៀត ៣,៥% ការដែលមានកំណើនទាបបែបនេះ​ ដោយសារការបន្តអនុវត្តនយោបាយរូបិយវត្ថុរឹតត្បិត ជាហេតុធ្វើឱ្យមានសម្ពាធលើការប្រើប្រាស់ និងវិនិយោគ ស្របពេលដែលមានភាពតានតឹងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងបានជះ­ឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់កំណើនផលិតកម្ម និងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ។

           ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានបន្តទៀតថា នៅកម្ពុជាត្រូវបានប៉ាន់ស្មានពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចថានឹងបន្តងើបឡើងក្នុងអត្រា ៥,៥% ខ្ពស់ជាងឆ្នាំមុនៗបន្តិច ដែលមានត្រឹមតែ ៥,២%ប៉ុណ្ណោះ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះបានមកពី ៖

• វិស័យទេសចរណ៍ បានកើនឡើងជាលំដាប់ និងបានរួមចំណែកជំរុញការងើបឡើងនៃសកម្មភាពសែដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុកដែលពាក់ព័ន្ធ ដូចជា ការដឹកជញ្ជូន ពាណិជ្ជកម្ម និងទូរគមនាគមន៍ ។
• ផលិតផលកម្មន្តសាល ត្រូវបាននាំចេញទៅក្រៅប្រទេស ដូចជាគ្រឿងអេឡិចត្រូនិក គ្រឿងបន្លាស់រថយន្ត និងបន្ទះសូឡាផងដែរ។
• វិស័យកសិកម្ម បានកើនឡើងបន្តិច ដែលបានមកពីកំណើនតម្រូវការក្រៅប្រទេស និងភាពអំណោយផលនៃកត្តាអាកាសធាតុ។
• វិស័យសំណង់ ទទួលបានកំណើនទាប ដែលជាចម្បងត្រូវបានជំរុញដោយការវិនិយោគ និងការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈ ខណៈការវិនិយោគបរទេសក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យបានចុះថយ។
• វិស័យកាត់ដេរ ក៏គេកត់សម្គាល់ដែរថាទទួលបានកំណើនតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ខណៈការនាំចេញសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងរងផលប៉ះពាល់ពីការធ្លាក់ចុះតម្រូវការនៃប្រទេសដៃគូពាណិជ្ជកម្មចម្បង ជាពិសេសសហភាពអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក។

ខណៈពេលដែលអត្រាអតិផរណាពិភពលោកបានថយចុះដល់៦.៩%អត្រាអតិផរណានៅកម្ពុជាវិញក៏បានថមថយមកត្រឹមកម្រិតជាមធ្យម ២,១%នាឆ្នាំ២០២៣ ពី ៥,៤%នាឆ្នាំ២០២២។ អតិផរណាក្នុងកម្រិតទាបនេះដែរ គឺរក្សាបានស្ថិរភាពអត្រាប្តូរប្រាក់រៀលធៀបនឹងដុល្លាអាមេរិក​ ដែលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់រក្សាស្ថិភាពថ្លៃ ទំនិញទិញរបស់ប្រាក់រៀល ក៏ដូចជាចំណូលអ្នកប្រើប្រាស់ និងរក្សាលំនឹងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចជារួម។ ជាលទ្ធផលនេះ សម្រេចបានតាមរយៈការអនុវត្តនយោបាយរូបិយវត្ថុប្រកបដោយភាពប្រុងប្រយ័ត្ន ដោយធនាគារជាតិបានធ្វើអន្តាគមន៍ទិញប្រាក់រៀលលើទីផ្សារប្តូរប្រាក់ ៥៧៣ប៊ីលានរៀល (១៣៩,១លានដុល្លាអាមេរិក)និងការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍នយោបាយរូបិយវត្ថុផ្សេងៗ។ ទោះបីយ៉ាងណាដុល្លារូនីយកម្មដែលមានកម្រិតខ្ពស់ នៅតែជាឧបសគ្គដល់ការអនុវត្តនយោបាយរូបិយវត្ថុប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។

ទន្ទឹមនឹងនេះដែលការងើបឡើងនៃសេដ្ឋកិច្ច ប្រព័ន្ធធនាគារដែលបន្តគ្របដណ្តប់វិស័យហិរញ្ញវត្ថុ ក៏បានដើរតួនាទីយ៉ាងសកម្មក្នុងការគាំទ្រដល់វិស័យសេដ្ឋកិច្ចចម្បងៗផងដែរ ទោះបីល្បឿនកំណើនឥណទានបានថមថយក៏ដោយ។ ក្នុងរយៈពេល ២ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ កំណើនឥណទានបានថយត្រឹម ៤,៨%ជាអត្រាទាបបំផុត។ ជាមួយគ្នានេះដែរ ស្របពេលតាមការរីកចម្រើននៃបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុ ប្រព័ន្ធទូទាត់ត្រូវបានធ្វើទំនើបកម្ម និងរួមចំណែកគាំទ្រដល់ឌីជីថលូបនីយកម្មសេដ្ឋកិច្ច-សង្គមកម្ពុជា បានជំរុញសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគ​ និងទេសចរណ៍ជាដើម។

ក្នុងភាពមិនប្រាកដប្រជានៅមានកម្រិតខ្ពស់នៅឡើយ ដោយសារហានិភ័យនៃការអូសបន្លាយវិបត្តិភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងកំណើនយឺតនៅប្រទេសធំៗមួយចំនួន នៅឆ្នាំ២០២៤នេះសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងបន្តថមថយបន្តិចថែមទៀតធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣កម្លងទៅ។ ចំណែកសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាវិញ ត្រូវបានរំពឹងដោយសុទិដ្ឋិនិយមថានឹងបន្តងើបឡើងបន្ថែមទៀតក្នុងរង្វង់៦,៤%ដែលសង្ឃឹមលើវិស័យទេសចរណ៍ និងវិស័យកម្មន្តសាល។

• វិស័យទេសចរណ៍ ត្រូវបានរំពឹងថានឹងងើបឡើងវិញ ដោយសារភាពប្រសើរឡើងវិញនៃស្ថានភាពទេសចរណ៍ក្នុងតំបន់ ជាមួយនឹងការអភិវឌ្ឍ កែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្តតំបន់ទេសចរណ៍ជាដើម។
• វិស័យកម្មន្តសាល ត្រូវបានរំពឹងថានឹងងើបឡើងវិញ តាមរយៈការអនុវត្តច្បាប់វិនិយោគថ្មីៗ ល្អជាងឆ្នាំកម្លងមក។
• វិស័យកសិកម្ម ត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងមានកំណើនខ្ពស់ជាងឆ្នាំ២០២៣បន្តិច ដែលជាគោលនយោបាយគាំទ្ររបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការលើកស្ទួយផលិតកម្ម​ និងទីផ្សារក្រៅប្រទេស។
• វិស័យកាត់ដេរ ត្រូវបានរំពឹងថានឹងងើបឡើងវិញជាលំដាប់
• វិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យ ត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងបន្តមានកំណើនទាបនៅឡើយ ដោយសាររង­ឥទ្ធិពលនៃវិបត្តកន្លងមក ។

ទន្ទឹមនឹងការព្យាករដោយសុទិដ្ឋិនិយម សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក៏ប្រឈមនឹងហានិភ័យមួយចំនួនផងដែរ ក្នុងនោះកត្តាខាងក្រៅរួមមាន៖

• កំណើនទាបជាងការរំពឹងទុកនៃសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសជាដៃគូ ពាណិជ្ជកម្មចម្បងៗរបស់កម្ពុជា ដូចជា ចិន អាមេរិក និងអឺរ៉ុប ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់លំហូរវិនិយោគ នាំចេញ និងទេសចរណ៍
• ប្រក្រតីកម្មនយោបាយរូបិយវត្ថុនៃប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ធំៗប្រព្រឹត្តទៅយឺតជាង ការរំពឹងទុក ដែលអាចដាក់សម្ពាធលើការខ្ចីពីក្រៅប្រទេស និងអត្រាការប្រាក់នៅកម្ពុជា
• ការកើនឡើង នៃភាពតានតឹងនិងការបែងចែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយពិភពលោក អាចរាំងស្ទះដល់ខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់ និងបង្អាក់សន្ទុះកំណើនការនាំចេញនិងវិនិយោគ
• កត្តាប្រែប្រួលអាកាសធាតុដែលធ្វើឱ្យវិស័យ កសិកម្មមានកំណើនទាប ជាពិសេស បាតុភូតអែលនីញ៉ូ ដែលត្រូវបានព្យាករថានឹងមានឥទ្ធិពល ខ្លាំងជាងឆ្នាំ២០២៣
• លទ្ធភាពកើនឡើងនៃឧក្រិដ្ឋកម្មសាយប័រ អាចប៉ះពាល់ដល់ជំនឿទុកចិត្ត របស់សាធារណជនមកលើប្រព័ន្ធទូទាត់ឌីជីថល និងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុទាំងមូល។

ទន្ទឹមនេះ ហានិភ័យ ខាងក្នុង រួមមាន៖

• ការកើនឡើងនៃឥណទានមិនដំណើរការ អាចបន្ថយកំណើនឥណទានសម្រាប់ ការប្រើប្រាស់និងការវិនិយោគ
• កំណើននៃវិស័យសំណង់និងអចលនទ្រព្យអាចបន្តមានកម្រិត ទាប និងអាចមានឥទ្ធិពលបន្តលើវិស័យផ្សេងទៀត ដូចជាវិស័យធនាគារ ជាដើម។

ជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជាក៏នៅប្រឈមនឹងបញ្ហាជារចនាសម្ព័ន្ធចម្បងៗ ដូចជា

• ពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចនិងការនាំចេញនៅ មានសន្ទុះយឺត
• សមត្ថភាពជំនាញ និងផលិតភាពនៅមានកម្រិត
• ថ្លៃដឹកជញ្ជូននិងរអគ្គិសនីខ្ពស់ ធៀបនឹងប្រទេសជាដៃគូប្រកួតប្រជែងសម្រាប់ការនាំចេញ
• វិស័យកសិកម្មងាយរងគ្រោះពី ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
• ដុល្លារូបនីយកម្មនៅមានកម្រិតខ្ពស់។

ដោយ៖ រឿន​ គឹមសួ